Difference between revisions of "Turkish Subtitles"
m |
|||
Line 5: | Line 5: | ||
Yeni başlayan çevirmenlerimize alt yazıyı Shift+Enter komutuyla bölerek ikinci satıra geçiş yapabileceklerini hatırlatalım. | Yeni başlayan çevirmenlerimize alt yazıyı Shift+Enter komutuyla bölerek ikinci satıra geçiş yapabileceklerini hatırlatalım. | ||
− | Örneğin, alt yazı 2 saniye ekranda kalıyor ve 60 karakterden oluşuyorsa anlamdan ve yazım kurallarından ödün vermeden daha kısa bir şekilde çevirmeye çalışın. Olmuyorsa çevirinin ekranda kalma süresini 2 saniyenin üstüne çıkarın. Alt yazı bu kurallara uymuyorsa Amara'da o | + | Örneğin, alt yazı 2 saniye ekranda kalıyor ve 60 karakterden oluşuyorsa anlamdan ve yazım kurallarından ödün vermeden daha kısa bir şekilde çevirmeye çalışın. Olmuyorsa çevirinin ekranda kalma süresini 2 saniyenin üstüne çıkarın. Alt yazı bu kurallara uymuyorsa Amara'da o alt yazının hemen sağında kırmızı bir ünlem işaretiyle sistem uyarısı çıkıyor, imleci onun üzerine getirdiğinizde açıklamayı görebilirsiniz. [https://www.youtube.com/watch?v=QVz0XyEAbHU&list=PLuvL0OYxuPwxQbdq4W7TCQ7TBnW39cDRC&index=8 Bu videoda] bu sorunun kolayca nasıl aşılacağı uygulamalı olarak anlatılıyor. |
===Alt yazı bölme=== | ===Alt yazı bölme=== | ||
− | Alt yazı bölerken bölünemez dilbilimsel | + | Alt yazı bölerken bölünemez dilbilimsel bütünleri bölmemeye ve aynı satırda tutmaya çalışın. Bu dilbilimsel bütünler başta cümle, yan cümle ve tümleçler olup her tür tamlama ve söz öbeğini de içine alır. |
− | + | Alt yazıyı bölerken iki satırlık bir alt yazıda iki satır arasındaki uzunluk farkının iki katı aşmamasına lütfen özen gösterin. | |
Türkçe hem sondan eklemeli hem de fiilin çekimlendiği bir dil olduğundan ve yüklemler diğer Roman dillerine göre çok uzun olabildiği için bu kuralı ihlal etmek zorunda olduğunuz istinai durumlar dışında aşağıda gösterilen şekillerde dikkat etmeniz çeviri kalitesini büyük ölçüde etkileyecektir. | Türkçe hem sondan eklemeli hem de fiilin çekimlendiği bir dil olduğundan ve yüklemler diğer Roman dillerine göre çok uzun olabildiği için bu kuralı ihlal etmek zorunda olduğunuz istinai durumlar dışında aşağıda gösterilen şekillerde dikkat etmeniz çeviri kalitesini büyük ölçüde etkileyecektir. | ||
Line 54: | Line 54: | ||
</pre> | </pre> | ||
− | ===Alt yazı kısaltma | + | ===Alt yazı kısaltma=== |
* İngilizcede sık sık kullanılan ve ‘’filler words’’ denilen ''well, um, uh, er, oh, like, okay, right, you know'' gibi sözcükleri çevirmekten kaçının, zaten bu sözcükler anlamlı değiller; hatta çevirmeye çalıştığınızda Türkçede kulağa hoş gelmeyebilir ve saniyede 21 karakter sınırını korumak zorlaşabilir. | * İngilizcede sık sık kullanılan ve ‘’filler words’’ denilen ''well, um, uh, er, oh, like, okay, right, you know'' gibi sözcükleri çevirmekten kaçının, zaten bu sözcükler anlamlı değiller; hatta çevirmeye çalıştığınızda Türkçede kulağa hoş gelmeyebilir ve saniyede 21 karakter sınırını korumak zorlaşabilir. | ||
Line 95: | Line 95: | ||
</pre> | </pre> | ||
+ | ===Diğer alt yazı sorun ve teknikleri=== | ||
− | * | + | * Alt yazılarda genel esas cümleleri, tümleçleri ve diğer dilbilimsel bütünleri bir arada tutmak. Bu yüzden bir alt yazıya ait cümlenin (veya tümlecin) ilk veya son bir parçasını bir önceki/bir sonraki alt yazıya almayın. |
'''Örnek:''' | '''Örnek:''' | ||
Line 126: | Line 127: | ||
</pre> | </pre> | ||
− | + | * Orijinal İngilizce transkriptlerde birden fazla sözcükten oluşan yüklemler tek bir alt yazı oluşturabilir. Türkçeye çeviri yaparken ise dikkat dağıtıcı olması ve cümle bütünlüğünü bozması nedeniyle lütfen başka bir cümleye ait tek kelimelik alt yazılar oluşturmayın. Böyle bir durumda tek kelimelik çevirinizi üstteki alt yazıya ekleyerek ekranda kalma süresini uzatın. | |
− | ==Yazım ve | + | |
+ | '''Orijinal alt yazı örneği''' | ||
+ | <pre> | ||
+ | Subtitle 1 The number of cases with the symptoms | ||
+ | after the new treatment | ||
+ | |||
+ | Subtitle 2 has been declining. | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | '''Yanlış olan''' | ||
+ | <pre> | ||
+ | Alt yazı 1 Yeni tedavi sonrasında bu semptomlara | ||
+ | sahip vaka sayısı | ||
+ | |||
+ | Alt yazı 2 azalıyor. | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | '''Tercih edilen''' | ||
+ | <pre> | ||
+ | Alt yazı Yeni tedavi sonrasında bu semptomlara | ||
+ | sahip vaka sayısı azalıyor. | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | * Özellikle amaç-neden bildiren cümleler Türkçenin yapısı gereği İngilizceden çevirirken devrik görünebilir. Tümleçleri bir arada tutmak ve kurallı cümle oluşturmak için zamanlamada küçük bir değişiklik yaparak daha profesyonel görünen alt yazılar elde edebilirsiniz. Böyle bir durumda ilk alt yazının ekranda kalma süresini kısaltıp ikincisini uzatarak karakter kuralını koruyabilirsiniz. | ||
+ | |||
+ | '''Örnek''' | ||
+ | <pre> | ||
+ | Subtitle 1 We used to think that humans | ||
+ | were worse than other creatures | ||
+ | |||
+ | Subtitle 2 because of some biological excuse. | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | '''Tercih edilen çeviri''' | ||
+ | <pre> | ||
+ | Alt yazı 1 Biyolojik bir mazeret sebebiyle | ||
+ | |||
+ | Alt yazı 2 insanların diğer canlılardan | ||
+ | daha kötü olduğunu düşünürdük. | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | Örnekte görüldüğü gibi orijinal İngilizcesinin aksine ilk alt yazı daha kısa, ikincisi daha uzun. Arayüzde nasıl göründüğünü görmek için [https://drive.google.com/uc?id=1yMmPFjsyFEsTe4J4EmgJNV9HW_2CaaGS bu bağlantıya] tıklayabilirsiniz. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ==Yazım ve Noktalama== | ||
+ | |||
+ | ===Genel Kurallar=== | ||
Bu kısımda Türkçe çevirilerde sık sık yapıldığı gözlemlenen yazım noktalama yanlışları yer alıyor. En sık yapılan noktalama yanlışı ise virgül. Özellikle gözden geçirme görevlerinde bu kurallara dikkat etmenizi bekliyoruz. | Bu kısımda Türkçe çevirilerde sık sık yapıldığı gözlemlenen yazım noktalama yanlışları yer alıyor. En sık yapılan noktalama yanlışı ise virgül. Özellikle gözden geçirme görevlerinde bu kurallara dikkat etmenizi bekliyoruz. | ||
− | * Lütfen noktalama işaretlerinden önce boşluk bırakmayın. | + | * Lütfen noktalama işaretlerinden önce boşluk bırakmayın. Tırnak işareti, parantezler ve kısa çizgi hariç noktalama işaretleri kendisinden önceki kelimeye bitişik yazılır. Alt yazı devam ediyorsa noktalama işareti sonrasında bir boşluk bırakın. |
− | * İngilizcede ‘’and, or’’ bağlaçlarından önce | + | * İngilizcede ‘’and, or’’ bağlaçlarından önce virgül kullanılabilir fakat Türkçede ‘’ve, veya, ya da’’ bağlaçlarından ve özellikle ‘’ya... ya, hem... hem’’ gibi tekrarlı bağlaçlardan sonra virgül kullanılmaz. |
* Çevirilerde sık sık kullanılan bağlaç olan ‘’ki’’den sonra virgül konmaz. | * Çevirilerde sık sık kullanılan bağlaç olan ‘’ki’’den sonra virgül konmaz. | ||
Line 145: | Line 192: | ||
− | * Anlam karışıklığı yaratabileceği durumlarda işaret zamirlerinden sonra virgül | + | * Anlam karışıklığı yaratabileceği durumlarda işaret zamirlerinden sonra virgül konur. |
Örnek: | Örnek: | ||
Bu, insanların refahı için oldukça önemliydi. | Bu, insanların refahı için oldukça önemliydi. | ||
Line 151: | Line 198: | ||
* Zarf fiillerden sonra virgül konmaz. Bunlar fiilere getirilen '''-esiye, -ip, -meden, -ince, -ken, -eli, -dikçe, -erek, -ir … -mez, -diğinde, -e … -e, -meksizin, -cesine''' ekleriyle kurulan fiilimsilerdir. | * Zarf fiillerden sonra virgül konmaz. Bunlar fiilere getirilen '''-esiye, -ip, -meden, -ince, -ken, -eli, -dikçe, -erek, -ir … -mez, -diğinde, -e … -e, -meksizin, -cesine''' ekleriyle kurulan fiilimsilerdir. | ||
− | |||
<pre> | <pre> | ||
Yanlış: Araştırma sonuçlanıp, uygulamaya geçildi | Yanlış: Araştırma sonuçlanıp, uygulamaya geçildi | ||
Line 172: | Line 218: | ||
* Şart eki –sa, -se sonrasında virgül konmaz. | * Şart eki –sa, -se sonrasında virgül konmaz. | ||
+ | <pre> | ||
+ | Yanlış: Bu yöntem başarılı olursa, | ||
+ | pek çok kişi üzerinde denenecek. | ||
+ | |||
+ | Doğru: Bu yöntem başarılı olursa | ||
+ | pek çok kişi üzerinde denenecek. | ||
+ | </pre> | ||
* Dil adlarına gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz ama büyük harfle başlar. | * Dil adlarına gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz ama büyük harfle başlar. | ||
Line 181: | Line 234: | ||
* Türkçede sık sık yanlış yazılan bazı sözcüklerin doğru yazımları: "birçok, birkaç, her bir, hiçbir, herhangi bir, bir şey, bugün, her gün, pek çok, hiç kimse" | * Türkçede sık sık yanlış yazılan bazı sözcüklerin doğru yazımları: "birçok, birkaç, her bir, hiçbir, herhangi bir, bir şey, bugün, her gün, pek çok, hiç kimse" | ||
− | * Düzeltme işareti, yani halk arasında şapka dediğimiz '''‘’^’’''' işaret, sanılanın aksine tedavülden kalkmadı. Özellikle düzeltme işaretinin anlamı değiştirdiği eş sesli kelimelerde | + | * Düzeltme işareti, yani halk arasında şapka dediğimiz '''‘’^’’''' işaret, sanılanın aksine tedavülden kalkmadı. Özellikle düzeltme işaretinin anlamı değiştirdiği eş sesli kelimelerde kullanılması gerekiyor. Türkçe klavyelerde Shift ve 3 tuşuna birlikte basarak düzeltme işareti kullanabilirsiniz. Düzeltme işareti kullanılan kelimeler için: [http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=176:Duzeltme-Isareti&catid=50:yazm-kurallar&Itemid=132 TDK Düzeltme işareti] sayfasını ziyaret edin. |
* Yazım ve noktalama konusunda emin olmadığınız her detay için lütfen [http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts Türk Dil Kurumu resmi internet sitesini] ziyaret edin. | * Yazım ve noktalama konusunda emin olmadığınız her detay için lütfen [http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts Türk Dil Kurumu resmi internet sitesini] ziyaret edin. | ||
+ | |||
+ | ===Sayıların Yazımı=== | ||
+ | |||
+ | Saat, para miktarı veya istatistik bilgi olmadığı sürece sayıları -özellikle küçük sayıları- yazıyla yazmaya özen gösterin. Bununla birlikte lütfen cümlelere rakamla başlamayın. | ||
+ | |||
+ | <pre> | ||
+ | X Bu proje için 4 kişi birlikte çalıştık. | ||
+ | |||
+ | ✔ Bu proje için dört kişi birlikte çalıştık. | ||
+ | </pre> | ||
==Kelime seçimi ve tartışmalı söz öbekleri== | ==Kelime seçimi ve tartışmalı söz öbekleri== |
Revision as of 10:07, 31 July 2018
Contents
Alt yazı oluşturma
TED çevirilerinde okuyucunun alt yazıları kaçırmaması için saniyede 21 karakter, bir satırda en fazla 42 karakter ve iki satırlık bir alt yazıda en fazla 84 karakter kullanma sınırı var, uymadığınız takdirde sistem uyarı vererek size hatırlatma yapacaktır.
Yeni başlayan çevirmenlerimize alt yazıyı Shift+Enter komutuyla bölerek ikinci satıra geçiş yapabileceklerini hatırlatalım.
Örneğin, alt yazı 2 saniye ekranda kalıyor ve 60 karakterden oluşuyorsa anlamdan ve yazım kurallarından ödün vermeden daha kısa bir şekilde çevirmeye çalışın. Olmuyorsa çevirinin ekranda kalma süresini 2 saniyenin üstüne çıkarın. Alt yazı bu kurallara uymuyorsa Amara'da o alt yazının hemen sağında kırmızı bir ünlem işaretiyle sistem uyarısı çıkıyor, imleci onun üzerine getirdiğinizde açıklamayı görebilirsiniz. Bu videoda bu sorunun kolayca nasıl aşılacağı uygulamalı olarak anlatılıyor.
Alt yazı bölme
Alt yazı bölerken bölünemez dilbilimsel bütünleri bölmemeye ve aynı satırda tutmaya çalışın. Bu dilbilimsel bütünler başta cümle, yan cümle ve tümleçler olup her tür tamlama ve söz öbeğini de içine alır.
Alt yazıyı bölerken iki satırlık bir alt yazıda iki satır arasındaki uzunluk farkının iki katı aşmamasına lütfen özen gösterin.
Türkçe hem sondan eklemeli hem de fiilin çekimlendiği bir dil olduğundan ve yüklemler diğer Roman dillerine göre çok uzun olabildiği için bu kuralı ihlal etmek zorunda olduğunuz istinai durumlar dışında aşağıda gösterilen şekillerde dikkat etmeniz çeviri kalitesini büyük ölçüde etkileyecektir.
Örnek 1:
Yanlış: J. K. Rowling’in beklenen iki yeni kitabı Ekim ayında çıkacak. Doğru: J. K. Rowling’in beklenen iki yeni kitabı Ekim ayında çıkacak.
Örnek 2:
Yanlış: Profesörün iklim değişikliği konuşması büyük tartışma yarattı. Doğru: Profesörün iklim değişikliği konuşması büyük tartışma yarattı.
- Başta “ve” ve benzeri göreve sahip bağlaçların ikinci veya sonra gelen alt yazıda olması lazım:
Örnek 1:
Yanlış: C Vitamini enerji verir ve hastalıklardan korunmanıza yardım eder. Doğru: C vitamin enerji verir ve hastalıklardan korunmamıza yardım eder.
Örnek 2:
Yanlış: İleri teknoloji insan eseri mi yoksa süper yapay zekanın öncüsü mü? Doğru: İleri teknoloji insan eseri mi yoksa süper yapay zekanın öncüsü mü?
Alt yazı kısaltma
- İngilizcede sık sık kullanılan ve ‘’filler words’’ denilen well, um, uh, er, oh, like, okay, right, you know gibi sözcükleri çevirmekten kaçının, zaten bu sözcükler anlamlı değiller; hatta çevirmeye çalıştığınızda Türkçede kulağa hoş gelmeyebilir ve saniyede 21 karakter sınırını korumak zorlaşabilir.
- Cevabı beklenmeyen soru eklentileri (question tags), tekrar eden kelimeler, aynı cümlede eş veya benzer anlamlı kelimeler veya çok daha kısa ifade edilebilecek cümleleri karakter sınırını korumak adına çevirmekten kaçının.
Örnek: No, no, no, no, no, he said. Çeviri: Hayır, hayır diye tekrarladı.
- Özellikle belirtili isim tamlamalarında bir tamlayanın birden fazla tamlananı, tamlananın da birden fazla tamlayanı olabilir. Bu tür durumlarda ilgi ekini atarsanız hem kısaltarak 42 karakter kuralına uymuş olursunuz hem de okuma kolaylığı yaratırsınız. Benzer şekilde aynı edata bağlanan isimleri de kısaltabilirsiniz.
Örnek 1
Yanlış: Muzun, kivinin ve mangonun ortak yanı tropik meyve olmalarıdır. Tercih edilen: Muz, kivi ve mangonun ortak yanı tropik meyve olmalarıdır.
Örnek 2
Yanlış: Teknolojinin faydaları ve zararları hâlâ tartışılıyor. Tercih edilen: Teknolojinin fayda ve zararları hâlâ tartışılıyor.
Örnek 3
Yanlış: Çizimlerinizin ve tasarımlarınızın hayata geçmesi büyük bir adım olabilir. Tercih edilen: Çizim ve tasarımlarınızın hayata geçmesi büyük bir adım olabilir.
Diğer alt yazı sorun ve teknikleri
- Alt yazılarda genel esas cümleleri, tümleçleri ve diğer dilbilimsel bütünleri bir arada tutmak. Bu yüzden bir alt yazıya ait cümlenin (veya tümlecin) ilk veya son bir parçasını bir önceki/bir sonraki alt yazıya almayın.
Örnek:
Somehow, this system worked really well in her new office. When you work on something big, you need to accept failure.
Yanlış çeviri:
Bir şekilde bu sistem yeni ofisinde çok işe yaradı. Büyük bir iş üzerinde çalıştığınızda başarısızlığı da kabullenmeniz gerekir.
Doğru çeviri:
Bir şekilde bu sistem yeni ofisinde çok işe yaradı. Büyük bir iş üzerinde çalıştığınızda başarısızlığı da kabullenmeniz gerekir.
- Orijinal İngilizce transkriptlerde birden fazla sözcükten oluşan yüklemler tek bir alt yazı oluşturabilir. Türkçeye çeviri yaparken ise dikkat dağıtıcı olması ve cümle bütünlüğünü bozması nedeniyle lütfen başka bir cümleye ait tek kelimelik alt yazılar oluşturmayın. Böyle bir durumda tek kelimelik çevirinizi üstteki alt yazıya ekleyerek ekranda kalma süresini uzatın.
Orijinal alt yazı örneği
Subtitle 1 The number of cases with the symptoms after the new treatment Subtitle 2 has been declining.
Yanlış olan
Alt yazı 1 Yeni tedavi sonrasında bu semptomlara sahip vaka sayısı Alt yazı 2 azalıyor.
Tercih edilen
Alt yazı Yeni tedavi sonrasında bu semptomlara sahip vaka sayısı azalıyor.
- Özellikle amaç-neden bildiren cümleler Türkçenin yapısı gereği İngilizceden çevirirken devrik görünebilir. Tümleçleri bir arada tutmak ve kurallı cümle oluşturmak için zamanlamada küçük bir değişiklik yaparak daha profesyonel görünen alt yazılar elde edebilirsiniz. Böyle bir durumda ilk alt yazının ekranda kalma süresini kısaltıp ikincisini uzatarak karakter kuralını koruyabilirsiniz.
Örnek
Subtitle 1 We used to think that humans were worse than other creatures Subtitle 2 because of some biological excuse.
Tercih edilen çeviri
Alt yazı 1 Biyolojik bir mazeret sebebiyle Alt yazı 2 insanların diğer canlılardan daha kötü olduğunu düşünürdük.
Örnekte görüldüğü gibi orijinal İngilizcesinin aksine ilk alt yazı daha kısa, ikincisi daha uzun. Arayüzde nasıl göründüğünü görmek için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.
Yazım ve Noktalama
Genel Kurallar
Bu kısımda Türkçe çevirilerde sık sık yapıldığı gözlemlenen yazım noktalama yanlışları yer alıyor. En sık yapılan noktalama yanlışı ise virgül. Özellikle gözden geçirme görevlerinde bu kurallara dikkat etmenizi bekliyoruz.
- Lütfen noktalama işaretlerinden önce boşluk bırakmayın. Tırnak işareti, parantezler ve kısa çizgi hariç noktalama işaretleri kendisinden önceki kelimeye bitişik yazılır. Alt yazı devam ediyorsa noktalama işareti sonrasında bir boşluk bırakın.
- İngilizcede ‘’and, or’’ bağlaçlarından önce virgül kullanılabilir fakat Türkçede ‘’ve, veya, ya da’’ bağlaçlarından ve özellikle ‘’ya... ya, hem... hem’’ gibi tekrarlı bağlaçlardan sonra virgül kullanılmaz.
- Çevirilerde sık sık kullanılan bağlaç olan ‘’ki’’den sonra virgül konmaz.
Doğru: Yapılan araştırmalar gösteriyor ki ortalama 1 saat daha az uyuyoruz. Yanlış: Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, ortalama 1 saat daha az uyuyoruz.
- Anlam karışıklığı yaratabileceği durumlarda işaret zamirlerinden sonra virgül konur.
Örnek: Bu, insanların refahı için oldukça önemliydi. (Burada virgülün konmaması anlam karışıklığı yaratabilir.)
- Zarf fiillerden sonra virgül konmaz. Bunlar fiilere getirilen -esiye, -ip, -meden, -ince, -ken, -eli, -dikçe, -erek, -ir … -mez, -diğinde, -e … -e, -meksizin, -cesine ekleriyle kurulan fiilimsilerdir.
Yanlış: Araştırma sonuçlanıp, uygulamaya geçildi ve hastalar rahatlamaya başladı. Doğru: Araştırma sonuçlanıp uygulamaya geçildi ve hastalar rahatlamaya başladı.
- ‘’için’’ vb. edatlar sonrasında virgül konmaz.
Yanlış: Bu teknolojiden yararlanmak için, yeni bir deney yapıldı. Doğru: Bu teknolojiden yararlanmak için yeni bir deney yapıldı.
- Şart eki –sa, -se sonrasında virgül konmaz.
Yanlış: Bu yöntem başarılı olursa, pek çok kişi üzerinde denenecek. Doğru: Bu yöntem başarılı olursa pek çok kişi üzerinde denenecek.
- Dil adlarına gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz ama büyük harfle başlar.
Yanlış: Bununla ilgili İspanyolca’da birçok farklı söz var. Doğru: Bununla ilgili İspanyolcada birçok farklı söz var.
- Türkçede sık sık yanlış yazılan bazı sözcüklerin doğru yazımları: "birçok, birkaç, her bir, hiçbir, herhangi bir, bir şey, bugün, her gün, pek çok, hiç kimse"
- Düzeltme işareti, yani halk arasında şapka dediğimiz ‘’^’’ işaret, sanılanın aksine tedavülden kalkmadı. Özellikle düzeltme işaretinin anlamı değiştirdiği eş sesli kelimelerde kullanılması gerekiyor. Türkçe klavyelerde Shift ve 3 tuşuna birlikte basarak düzeltme işareti kullanabilirsiniz. Düzeltme işareti kullanılan kelimeler için: TDK Düzeltme işareti sayfasını ziyaret edin.
- Yazım ve noktalama konusunda emin olmadığınız her detay için lütfen Türk Dil Kurumu resmi internet sitesini ziyaret edin.
Sayıların Yazımı
Saat, para miktarı veya istatistik bilgi olmadığı sürece sayıları -özellikle küçük sayıları- yazıyla yazmaya özen gösterin. Bununla birlikte lütfen cümlelere rakamla başlamayın.
X Bu proje için 4 kişi birlikte çalıştık. ✔ Bu proje için dört kişi birlikte çalıştık.
Kelime seçimi ve tartışmalı söz öbekleri
- Lütfen çevirilerde amiyane ve argo ifadelerden kaçının, TED kültürüne uygun ifadeler kullanın.
Örnek cümle: We were annoyed by its sound at first. Yanlış: Önceleri çıkardığı sese uyuz olurduk. Tercih edilen: Önceleri çıkardığı sese sinir olurduk.
- Mr ve Mrs kelimelerine tercüme olarak ortaya çıkan ve modern çeviride yeri olmayan bay ve bayan sözcükleri yerine güzel Türkçenin bey, beyefendi, adam, hanım, hanımefendi, kadın sözcüklerini kullanın. Özellikle TED konuşmalarında sık sık geçen ladies and gentlemen hitabını bayanlar ve baylar olarak değil; hanımlar ve beyler olarak çevirin. Yalnızca aksinin mümkün olmadığı soyismi nitelediği durumlarda bay ve bayan kullanın.
Örnek cümle: A lady stepped into my lab. Yanlış: Laboratuvarıma bir bayan girdi. Tercih edilen: Laboratuvarıma bir kadın girdi.
- Lütfen belli gruplar için incitici olabilecek her türlü ifadeden kaçının. Özellikle tefrik edici, ayrımcı her türlü söz ve söz öbeğini (etnik özellikler, politik görüşler, fiziksel özellikler, cinsel yönelimler vs.) kibar ve kabul gören şekillerde çevirin ve yazıya dökün. Örneğin; kör yerine görme engelli (visually impaired instead of blind), sağır yerine işitme engelli (hearing impaired instead of deaf), yaşlı yerine olgun veya kıdemli (senior instead of old), cüce yerine kısa insan, kel yerine saçları dökülmüş, şişman yerine kilolu vs.
Örnek cümle: A blind man came into the room. Yanlış: Kör bir adam içeri girdi. Tercih edilen: Görme engelli bir adam içeri girdi.