Difference between revisions of "Podstawy tworzenia napisów dla TED"

From TED Translators Wiki
Jump to: navigation, search
m
m
Line 1: Line 1:
 
=Złota zasada=
 
=Złota zasada=
 
[[File:Polish-Cheat-Sheet.png|270px|thumb|right|Podstawy tworzenia napisów w TED|Ta ściągawka zawiera wszystkie techniczne zasady tworzenia napisów]]
 
[[File:Polish-Cheat-Sheet.png|270px|thumb|right|Podstawy tworzenia napisów w TED|Ta ściągawka zawiera wszystkie techniczne zasady tworzenia napisów]]
Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.
+
Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale dostosowujemy formę, by uzyskać czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.
  
 
=Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania=
 
=Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania=

Revision as of 13:08, 26 February 2018

Złota zasada

Ta ściągawka zawiera wszystkie techniczne zasady tworzenia napisów

Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale dostosowujemy formę, by uzyskać czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.

Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania

Bardzo ważna jest prędkość czytania (liczba znaków na sekundę, które widz musi przeczytać). Tłumaczenie dłuższe niż oryginał może przekroczyć limit prędkości (czyli 21 znaków/s). W takim przypadku często wystarczy wydłużyć czas wyświetlania napisu. Jeśli to nie pomoże, należy dostosować tłumaczenie:

  1. Skracamy słowa, frazy i zdania. Przykłady: ekstremalnie > bardzo, na temat > o, w kreatywny sposób > twórczo, opowie wam > opowie, w kwestiach politycznych w naszym mieście > w polityce miejskiej, w jaki sposób > jak, zdaję sobie sprawę > wiem
  2. Upraszczamy wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił
  3. Wyrzucamy niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy, watę słowną z początków zdań ( Musimy zdać sobie sprawę, że… , Pamiętajmy, że…, Spójrzmy na …, Mamy tutaj…, No więc… , A zatem…, Jak widać, Bo…, I…, Jednak…) i występujące w środku zdania słowa typu: dość, właściwie, poniekąd, zazwyczaj, różne, rozmaite, odmienne (jeśli ich usunięcie nie zmienia przekazu oryginału).

Więcej porad w tym krótkim poradniku wideo i w tym artykule dotyczącym skracania napisów.

Zasady szczegółowe:

  • W napisach stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”). W tytule i opisie już drukarskie.
  • Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
  • (--) w języku angielskim funkcjonuje jak (…) w języku polskim.
  • Prawidłowy zapis dziesięcioleci: lata 20. // w latach 70. // w połowie lat 30.
  • Prawidłowy zapis wieków: XX wiek // XIV wiek (nie "w.", bo w napisach skróty rozpisujemy, żeby nie umknęły widzowi)
  • Skrót tysiąca: tys.
  • Zaimki małą literą: „opowiem wam”, a nie „opowiem Wam”.
  • W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).
  • Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

Przykłady:

1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

Po ukończeniu napisów należy

  1. sprawdzić, czy nie ma literówek i błędów w interpunkcji,
  2. upewnić się, że zdania podzielone na wiele napisów mają spójność logiczną i gramatyczną
  3. upewnić się, że w tłumaczeniu wszystko jest jasne; jeśli coś ma sens w oryginale, musi mieć sens w tłumaczeniu, a jeśli sens w oryginale jest niejasny, to należy szukać (poradnik) i pytać grupa na Facebooku, aż się go zrozumie i odpowiednio jasno przetłumaczy