Podstawy tworzenia napisów dla TED
Złota zasada
Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.
Trzy zasady pomocnicze
1. Skracamy słowa, frazy i zdania, by odciążyć widza od czytania tekstu
2. Upraszczamy wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił
3. Wyrzucamy niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy
Można (i trzeba!) wyrzucać:
watę słowną z początków zdań: Musimy zdać sobie sprawę, że… , Pamiętajmy, że…, Spójrzmy na …, Mamy tutaj…, Zastanówmy się nad…, No więc… , A zatem…, Jak widać, …, Bo…, I…, Jednak…,
występujące w środku zdania słowa typu: dość, właściwie, poniekąd, zazwyczaj, różne, rozmaite, odmienne (jeśli nie są absolutnie konieczne).
Można (i trzeba!) zastępować długie, skomplikowane słowa i frazy krótkimi i prostymi
ekstremalnie > bardzo, na temat > o w kreatywny sposób > twórczo opowie wam > opowie w kwestiach politycznych w naszym mieście > w polityce miejskiej w jaki sposób > jak zdaję sobie sprawę > wiem
Aby osiągnąć większą prostotę i czytelność napisów można: przenosić słowa i frazy do wcześniejszego/późniejszego napisu, by dany napis tworzył spójną całość, łączyć dwie krótkie linijki w jedną dłuższą, dwukrotnie powtórzoną, dzielić długie, skomplikowane zdanie na 2-3 proste i krótkie.
Nie zostawiamy na końcu linijki: przyimków (w, po, z) i zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie), myślnika, średnika ani dwukropka (można podzielić zdanie i zastosować przecinek lub kropkę).
Stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”).
Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
(--) w języku angielskim funkcjonuje jak (…) w języku polskim.
Zaimki małą literą: „opowiem wam”, a nie „opowiem Wam”.
Prawidłowy zapis dziesięcioleci: lata 20. // w latach 70. // w połowie lat 30.
Prawidłowy zapis wieków: XX w. // XIV w.
Skrót tysiąca: tys.
Po ukończeniu napisów należy: 1. sprawdzić, czy nie ma literówek i błędów w interpunkcji, 2. obejrzeć całość z napisami i skrócić napisy, które wyświetlają się za krótko, by widz zdążył je przeczytać, 3. jeszcze raz obejrzeć i skrócić.