Difference between revisions of "Podstawy tworzenia napisów dla TED"

From TED Translators Wiki
Jump to: navigation, search
(uszczegółowienie poradnika na podstawie wskazówek dla korektorów)
m
Line 12: Line 12:
 
Więcej porad w tym krótkim [https://www.youtube.com/watch?v=QVz0XyEAbHU&index=8&list=PLuvL0OYxuPwxQbdq4W7TCQ7TBnW39cDRC poradniku wideo] i w tym [[How_to_Compress_Subtitles|artykule]] dotyczącym skracania napisów.
 
Więcej porad w tym krótkim [https://www.youtube.com/watch?v=QVz0XyEAbHU&index=8&list=PLuvL0OYxuPwxQbdq4W7TCQ7TBnW39cDRC poradniku wideo] i w tym [[How_to_Compress_Subtitles|artykule]] dotyczącym skracania napisów.
  
=Zasady szczegółówe:=
+
=Zasady szczegółowe:=
 
*W napisach stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”). W tytule i opisie już drukarskie.
 
*W napisach stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”). W tytule i opisie już drukarskie.
 
*Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
 
*Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
Line 23: Line 23:
 
*Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.  
 
*Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.  
  
Przykłady:  
+
Przykłady:
 +
 
 
1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).  
 
1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).  
  

Revision as of 21:38, 24 February 2018

Złota zasada

Ta ściągawka zawiera wszystkie techniczne zasady tworzenia napisów

Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.

Trzy zasady ogólne

Bardzo ważna jest prędkość czytania (liczba znaków na sekundę, które widz musi przeczytać). Tłumaczenie dłuższe niż oryginał może przekroczyć limit prędkości (czyli 21 znaków/s). W takim przypadku często wystarczy wydłużyć czas wyświetlania napisu. Jeśli to nie pomoże, należy dostosować tłumaczenie:

  1. Skracamy słowa, frazy i zdania. Przykłady: ekstremalnie > bardzo, na temat > o, w kreatywny sposób > twórczo, opowie wam > opowie, w kwestiach politycznych w naszym mieście > w polityce miejskiej, w jaki sposób > jak, zdaję sobie sprawę > wiem
  2. Upraszczamy wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił
  3. Wyrzucamy niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy, watę słowną z początków zdań ( Musimy zdać sobie sprawę, że… , Pamiętajmy, że…, Spójrzmy na …, Mamy tutaj…, No więc… , A zatem…, Jak widać, Bo…, I…, Jednak…) i występujące w środku zdania słowa typu: dość, właściwie, poniekąd, zazwyczaj, różne, rozmaite, odmienne (jeśli ich usunięcie nie zmienia przekazu oryginału).

Więcej porad w tym krótkim poradniku wideo i w tym artykule dotyczącym skracania napisów.

Zasady szczegółowe:

  • W napisach stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”). W tytule i opisie już drukarskie.
  • Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
  • (--) w języku angielskim funkcjonuje jak (…) w języku polskim.
  • Prawidłowy zapis dziesięcioleci: lata 20. // w latach 70. // w połowie lat 30.
  • Prawidłowy zapis wieków: XX wiek // XIV wiek (nie "w.", bo w napisach skróty rozpisujemy, żeby nie umknęły widzowi)
  • Skrót tysiąca: tys.
  • Zaimki małą literą: „opowiem wam”, a nie „opowiem Wam”.
  • W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).
  • Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

Przykłady:

1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

Po ukończeniu napisów należy

  1. sprawdzić, czy nie ma literówek i błędów w interpunkcji,
  2. upewnić się, że zdania podzielone na wiele napisów mają spójność logiczną i gramatyczną
  3. upewnić się, że w tłumaczeniu wszystko jest jasne; jeśli coś ma sens w oryginale, musi mieć sens w tłumaczeniu, a jeśli sens w oryginale jest niejasny, to należy szukać (poradnik) i pytać grupa na Facebooku, aż się go zrozumie i odpowiednio jasno przetłumaczy