Σημεία Στίξης

From TED Translators Wiki
Jump to: navigation, search

Σημεία στίξης είναι τα σύμβολα-σημάδια που βάζουμε ανάμεσα στις λέξεις για να μας διευκολύνουν στην ανάγνωση.


Κενά διαστήματα και Σημεία στίξης

Προσοχή: Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για τα κενά διαστήματα που προηγούνται ή και ακολουθούν τα σημεία στίξης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικοί, και στον υποτιτλισμό, γιατί κάνουν το κείμενο πιο ευανάγνωστο. Αυτοί είναι:

Τα περισσότερα σημεία στίξης ακολουθεί κενό διάστημα, αλλά δεν προηγείται. Αυτά είναι: τελεία, άνω τελεία, κόμμα, ερωτηματικό, διπλή τελεία, αποσιωπητικά. Εξαιρούνται τα εξής:

  • Στην περίπτωση της παρένθεσης, ανοίγουμε την παρένθεση μετά από κενό διάστημα και δεν αφήνουμε κενό διάστημα μετά το άνοιγμά της. Όταν την κλείνουμε, δεν αφήνουμε κενό διάστημα μετά την τελευταία λέξη, και αφήνουμε κενό διάστημα μετά το κλείσιμό της.

Για παράδειγμα: Ο Γιώργος (ο ξάδερφός μου) με πήρε τηλέφωνο χτες.

  • Η περίπτωση της της μεγάλης παύλας είναι ιδιάζουσα:
    • Όταν είναι διπλή, δηλαδή όταν ανοίγει και κλείνει, περικλείοντας μια φράση, τότε ακολουθεί τον παραπάνω κανόνα της παρένθεσης.
    • Όταν είναι μονή, δηλαδή εισάγει μια δευτερεύουσα φράση την οποία ακολουθεί τελεία, τότε προηγείται και ακολουθεί την μεγάλη παύλα κενό διάστημα.

Για παράδειγμα:

Η Επιτροπή αποφάσισε να αυξήσει τη βοήθεια που παρέχει στις απομακρυσμένες περιφέρειες — έχει, άλλωστε, σοβαρούς λόγους γι’ αυτό. Στο Πόρτλαντ αποφάσισαν —εδώ βλέπετε μια άποψη της πόλης— να προωθήσουν την ποδηλασία.


Χρήση

Τα συχνότερα σημεία στίξης που καλείστε να χρησιμοποιήσετε είναι τα εξής:

  • τελεία: Ανταποκρίνεται σε σταμάτημα ή κατέβασμα της φωνής και μπαίνει στο τέλος μιας φράσης με ολοκληρωμένο νόημα.
  • άνω τελεία: Χρησιμεύει για να χωρίσει μέσα στη φράση δύο μέρη, από τα οποία το δεύτερο επεξηγεί το πρώτο.
  • κόμμα: Χρησιμεύει για να σημειώσουμε λογικό χωρισμό και μικρό σταμάτημα στο εσωτερικό της πρότασης, ή σε μεγάλες φράσεις για να δοθεί ευκαιρία γι' αναπνοή.
  • ερωτηματικό: Χρησιμοποιείται στο τέλος των ερωτηματικών προτάσεων.
  • θαυμαστικό: Μπαίνει μετά από επιφωνήματα ή φράσεις που εκφράζουν συναισθήματα όπως χαρά, λύπη, φόβο κλπ.
  • διπλή τελείαάνω και κάτω τελεία): Χρησιμοποιείται όταν παρατίθενται τα λόγια κάποιου κατά λέξη, όταν παρατίθενται παροιμίες ή γνωμικά, όταν απαριθμούνται πράγματα ή όταν θέλουμε να εξηγήσουμε κάτι.
  • παρένθεση: Σημειώνεται για να κλειστεί μέσα της μια λέξη ή φράση που εξηγεί το νόημα της πρότασης.
  • αποσιωπητικά: Χρησιμοποιούνται όταν θέλουμε να αποσιωπήσουμε κάτι ή να δηλώσουμε ότι η φράση μένει κομμένη, ατέλειωτη.
  • μεσαία παύλα. Δηλώνει την αλλαγή του συνομιλητή σ' ένα γραπτό κείμενο διαλόγου, όταν δεν χρησιμοποιούνται εισαγωγικά.
  • μεγάλη παύλα: Χρησιμοποιείται όπως και η παρένθεση, αλλά σ' αυτή την περίπτωση η πληροφορία θεωρείται πιο σημαντική.
  • εισαγωγικά: Χρησιμοποιούνται όταν επιθυμούμε να παραθέσουμε τα λόγια κάποιου τρίτου κατά λέξη, όταν παρατίθενται παροιμίες ή γνωμικά ή όταν αναφέρονται τίτλοι βιβλίων, έργων κλπ.


Προσοχή: Σύμφωνα με την ελληνική γραμματική, δεν βάζουμε τελεία στους τίτλους και τις επικεφαλίδες.